پس از انتظار های فراوان در پی بسته شدن سینما ها در اثر ویروس کرونا و تاخیر داشتن اکران بسیاری از فیلم ها، این تنت بود که به نجات سینماها آمد. بسیاری از فیلم در طی این مدت به روش های مختلفی به مردم ارائه شدند اما پس از دیدن این شاهکار از نولان خواهید فهمید که اثری به این گستردگی بر روی پرده سینما بسیار منطقی تر بنظر می رسد.
تنت یازدهمین فیلم بلند نولان به شمار می آید که به گفته خودش شخصی ترین آن نیز می باشد. این فیلم جیمز باندی که حول محور فیزیک می چرخد و باعث می شود مانند دیگر آثار نولان در طی فیلم در پیچیدگی آن گم شوید یکی از خطرناک ترین و ریسکی ترین کارهای نولان به حساب می آید.
تلفیقی زیبا از صحنه های نبرد دانکرک، علمی و تخیلی بودن های اینسپشن و زمان پراکنده ممنتو در این فیلم به چشم می خورد و به وضوح می توان روح نولانی را در فیلمنامه آن حس کرد.
-این متن حاوی اسپویل های فراوانی می باشد!!!
در تنت چه می گذرد؟
در این فیلم ما یک مامور CIA با بازی جان دیوید واشنگتن را دنبال می کنیم که نامش مشخص نبوده و قهرمان فیلم نامیده می شود. فیلم از آنجایی شروع می شود که قهرمان ما به ماموریتی برای بازگرداندن یک همکار و یک شی عجیب فرستاده می شود. از همان بتدا با ذهن شما بازی می شود با دیدن صحنه ای که گلوله به صورت معکوس شلیک می شود تیکه هایی از پازل مقابل شما قرار می گیرد به گونه ای که سعی به درک آنها می کنید اما غافل از این که این آغاز ماجرا است.
پس از این ماموریت قهرمان ما دستگیر و شکنجه می شود که در طی آن با خوردن قرص سیانور سعی به خودکشی می کند. کمی بعد مشخص می شود که این آزمونی بوده تا وفاداری وی به آژانسی که تنت نامیده می شود ثابت شود و در پی آن او را به ماموریتی برای برای نجات جهان بفرستند. در ابتدای ماموریت قهرمان به به یک مرکز مخفی فرستاده شده تا با تهدیدی که روبرو هستند آشنا شود، وارونگی!
اشیایی که دچار وارونگی شده و در زمان به عقب حرکت می کنند. قهرمان ما در پی پیدا کردن منشا این مواد با شخصیت نیل همراه می شود که توسط رابرت پتینسون به زیبایی به اجرا درآمده. وی در طی این سفر ماجراجویانه منبع این اشیا را نزد یک اسلحه فروش روس با نام آندره پیدا می کند و در پی نزدیک شدن به آندره توسط همسر او وارد عمل می شود.
او در پی این اتفاقات متوجه می شود که افرادی در آینده سعی دارند تا از طریق آندره به پیدا و سرهم کردن آلگوریتمی که در زمان و مکان پخش شده بپردازند تا آنتروپی را وارانه کنند که در پی آن دنیای آیندگان نجات پیدا کرده و دنیای حال ما نابود می شود. در ادامه فیلم شاهد صحنه های اکشن وارونه و برنامه ریزی های هوشمندانه ای هستیم تا جلوی این اتفاقات گرفته شود صحنه هایی که با یک بار دیدن متوجه نخواهید شد، صحنه هایی که برای خود سینما نیز جدید و حیرت انگیز است.
اصلا در پایان چه شد؟؟
در طول تنت با صحنه ها و ماموریت هایی روبه رو می شویم که در طی آنها برای نبرد نهایی آماده می شویم، به قولی نولان در طی فیلم سعی دارد مفهوم ها و قوانینی را به ما بیاموزد تا در نهایت بتوانیم نبردی به این عظمت و پیچیدگی را درک کنیم. به گونه ای که اگر بخشی از فیلم یا اتفاقی که در طی آن می افتد را درک نکنید قرار نیست از ادامه فیلم نیز چیز زیادی به دست بیاورید.
برای مثال در بخشی سعی می شود مفهوم حرکت ناخنک زمانی را به ما نشان دهد و پس از آن نیز توضیحاتی در رابطه با آن به قهرمان ما داده می شود تا در نهایت درک ما در حین استفاده از این عملیات برای نجات دنیا آسان تر شود. میدانم که حتی خواندن این متن هم می تواند تا حد زیادی آدم را گیج کند اما از من دلخور نشوید چون این سبک نولان بوده، سبکی که در طی سالیان مورد توجه بسیاری قرار گرفته و موفقیت های بسیار خوبی را در سینما کسب کرده.
نکاتی از تنت که شاید ندانید!
نولان در این فیلم خود نیز نکاتی قرار داده که هر کسی به آن پی نمی برد و حتی شاید به آنها فکر هم نکنید. ما چند مورد از این موارد را اینجا آورده ایم.
1.TENET جدا از اینکه از هرسمتی که خوانده شود به یک شکل است مفهوم دیگری نیز دارد، در پشت این اسم نمادی از نبرد آخر وجود دارد همانطور که دیدید در صحنه آخر دو تیم قرمز و آبی هر کدام 10 دقیقه برای انجام ماموریت خود وقت دارند حال شما اگر تنت را به دو بخش تبدیل کنید از هر سمت TEN یا همان رقم ده دیده می شود.
2.در خرابه های پمپی مربعی پیدا شده که به مربع ساتور معروف است که 5 کلمه SATOR،AREPO،TENET،OPERA،ROTAS بر روی آن نوشته شده به گونه ای که از هر جهتی که خوانده شود یکسان است و معنی آن کاملا مشخص نبوده و گمانه زنی های زیادی در مورد آن وجود دارد اما موضوع جالب در رابطه با فیلم نولان این است که او از همه این کلمات در پلان های اصلی فیلمش بهره برده است. اپرا که محل آغاز فیلم بوده، ساتور که نشان دهنده نام کامل آندره ساتور بوده، آرپو که شخصیتی بود که نقاشی ها را بوجود آورده بود، روتاس که نام فری ایرپورتی بود که به آن وارد شدند و تنت نیز که نام آژانسی است که به دنبال نجات دنیا است.
3.نیل، جان قهرمان ما را بیشتر از یک بار نجات می دهد! شاید در پایان همه متوجه بند قرمز نیل شده باشید و بگویید که او شخصی است که در آخر میمیرد ور در پی آن دنیارا نجات میدهد اما اگر به ابتدای فیلم بازگردیم همان صحنه مرموز که همه ما برای اولین بار با اشیا وارونه روبه رو شدیم یعنی زمانی که یک مامور با گلوله وارونه در سالن اپرا جان قهرمان را نجات می دهد نیز می تونید آن بند رو مشاهده کنید که این نشان می دهد که ما خیلی زودتر از آنچه فکرش را می کنیم با نیل برخورد داشته ایم.
4.تئوری که بسیار مطرح شده است این است که نیل همان مکس فرزند کت و آندره می باشد. از تشابهات ظاهری تا دیالوگ هایی که نیل با قهرمان رد و بدل می کند و با توجه به شناخت بالایی که از وی و شخصیت و حتی کوچک ترین علایق او دارد بسیاری افراد این دو را تا حد زیادی به هم مرتبط می دانند و در کنار این موضوعات باید به هم توجه کرد که اسم کامل مکس Maximilien هستش که اگر اول اسم را حذف و Lien را وارونه یا همان برعکس کنیم به نام Neil میرسیم که این خود نیز باعث شده که این تئوری جان بیشتری بگیرد.
5.نکات ریز بسیار دیگری نیز وجود دارد از رنگ بندی های فیلم که که قرمز و آبی استفاده زیادی برای جدا کردن شخصیت ها در حالت عادی و وارونه داشته که در محیط و حتی در لباس هایشان نیز دیده می شود تا اینکه نولان هواپیمایی را خریداری و نابود کرده تا از جلوه های ویژه استفاده نکند و دربسیاری از صحنه ها از بدلکار نیز استفاده نشده و بازیگران خود را با تمرین های فراوان برای این فیلمبرداری آمده می کردند.
کلام آخر…
سعی نکنید آن را درک کنید آن را احساس کنید این جمله را دانشمندی که وارونگی را به قهرمان توضیح می داد گفت اما من این جمله را به شما می گویم. این جمله را نه تنها در تنت بلکه در باقی فیلم های نولان نیز سرلوحه خود قرار بدید چون زمانی که تلاش زیادی برای درک فیلم های نولان کنید فقط اعصاب خودتان را به هم می ریزید این فیلمنامه نویسی غیرخطی نولان است که با ذهن ما بازی می کند و به ما اجازه درک کامل نمی دهد.
پس پیشنهاد من به شما به عنوان شخصی که کار های نولان رو دنبال میکنم این هستش که فیلم را یک بار ببینید و سعی در فهم آن نکنید پس از بار اول که به یک دیدگاه کلی رسیدید مفاهیم مهم فیلم را برای خود مرور کنید و سپس باری دیگر به تماشای فیلم بپردازید و چشم های خود را باز کنید سعی کنید پارت های مختلف فیلم را به هم ربط دهید چون این ارتباط وجود دارد و همیشه تلاش کنید که از دور به فیلمنامه توجه داشته باشید و نگاهتان کلی باشد. این کاری هست که من پس از سال ها دنبال کردن نولان انجام می دهم هر چند که این کار هم تا حدودی جوابگو بوده و بر روی اثری مانند ممنتو که اصلا کار ساز نیست ولی می تواند دیدگاه خوبی را از تنت به شما دهد.
نگاهی شخصی تر…
هر چند که در تنت بنظرم مشکلی وجود داشت که در کار های دیگر نولان کمتر به چشم می خورد. بگذارید اینگونه حرفم را مطرح کنم: در فیلم های نولان هسته ای از احساس روی شخصیت ها یا حداقل یک شخصیت وجود دارد که در کنار فیلمنامه مسحور کننده و پیچیده و نوآوری هایی علمی تخیلی باری احساسی به فیلم اضافه کند تا بیننده با فیلم ارتباط بیشتری برقرار کند برای مثال هدف کاب در اینسپشن بازگشت به بچه هایش یا در اینتراستلار رابطه ای که بین کوپر و فرزندهایش وجود دارد.
اما این حالت در تنت آنچنان حس نمیشود به گونه ای بعد از پایان فیلم من این حس را داشتم که فیلم باید زمان بیشتری می داشت تا آن ارتباط های ریزی که دیده می شد مانند نیل و قهرمان داستان بیشتر مطرح می شد و اطلاعات بیشتری به ما داده می شد که فکر میکنم این حس با هیجان بیشتر و صحنه های اکشن قوی تر عوض شده بود که این خود فیلمی بسیار دیدنی را به ما ارائه داد، دیدنی اما بسیار ریسکی. در نهایت می توان گفت شاهد فیلمی جذاب و پیچیده بودیم که چاشنی جیمز باند به آن زده بودند و به خوبی چیزی را که طرفداران نولان از وی انتظار داشتند مطرح می کرد و اثریست که بی شک ارزش چند بار دیده شدن و فکر شدن را دارد.