دوران کودکی بسیاری از ما با دیدن انیمه های هایائو میازاکی، فیلم ساز بزرگ استودیو Ghibli، سر شد. انیمه هایی که تاثیر کمی در شکل گیری شخصیت و اخلاقیات ما نداشتند. برای بیش از 30 سال وی در زمینه نویسندگی، تولید و کارگردانی انیمه با اختلاف زیاد بهترین شخص بوده و تمام صنعت انیمه سازی با نام وی در هم آمیخته شده است. انیمه های هایائو میازاکی هم برای کودکان و هم برای افراد بالغ جذابیت های خاص خود را داشته و بدون توجه به تقسیم بندی جغرافیایی جایگاه ویژه ای در دل تمام مردم کره زمین به خود اختصاص داده اند؛ چرا که شاهزاده های وی از شاهزاده های دیزنی قوی تر و درکش از دل و ذهن انسان بی رقیب است.

گشت و گذاری رد دنیای انیمه های هایائو میازاکی:
انیمه های هایائو میازاکی، از عالی تا عالی ترین!
با وجود هر آنچه گفته شد به وضوح اعتقاد بر این است که انیمه های هایائو میازاکی تماما انیمه های فوقالعاده ای هستند و از دید طرفداران و حتی منتقدین میازاکی تا به حال حتی یک ساخته بد هم در کارنامه خود نداشته است. البته این بدان معنا نیست که آثار هایائو میازاکی را نمیتوان رتبه بندی کرد؛ چراکه با وجود شگفت انگیز بودن همه ساخته های وی، برخی از آنها در میان باقی آثار روشن تر میدرخشند.
با توجه به فرهنگ هر منطقه و سلیقه هر بیننده ممکن است لیستی که طرفداران انیمه های هایائو میازاکی برای خود میسازند، با لیست ارائه داده شده توسط ما متفاوت باشد که اتفاقی کاملا طبیعی است.
10 پورکو روسو

پورکو روسو از آن انیمه های مرموز است که باعث میشود حس عجیب و غیر قابل وصفی به بینندگانش غالب شود. به طور کلی انیمه های هایائو میازاکی به دو دسته تقسیم میشوند:
- انیمه های کودکانه خوش رنگ و لعاب
- انیمه های ماجراجویانه و مرموز با هدف بررسی چیز هایی از جمله مردسالاری، رژیِم سرمایه داری و خود شناسی
به وضوح انیمه پورکو روسو در دسته دوم قرار میگیرد اما در عین حال انیمه ای با صحنه های اکشن جذاب و درگیر کننده و صدا گذاری دلپذیری میباشد که با به تصویر کشیدن شخصیت های خوش رنگ و لعاب بخشی مرموز از دنیای میازاکی را برای بینندگان روایت میکند.
انیمه پورکو روسو با وجود شگفت انگیز بودنش، در میان انیمه های هایائو میازاکی کمتر به چشم میآید؛ در صورتی که اگر شخصی دیگر این انیمه را دقیقا به همین شکل ساخته بود شاید بهترین اثر کارنامه اش میشد.
9 پونیو

بسیاری از افراد با دیدن انیمه پونیو در سن کم نتوانسته اند درست این انیمه جذاب را درک کنند؛ چراکه مخاطب این انیمه در اصل کودکان نیستند! هایائو میازاکی در اقتباس از افسانه های کهن بی نظیر عمل میکند. به شکلی که بر خلاف دیزنی که از زاویه ای ایمن و رمانتیک به اقتباس میپردازد، انیمه های هایائو میازاکی از زاویه ای مرموز و فانتزی اقتباس کرده و بحث های جذابی را به راه میاندازند:
- عشق خانوادگی
- دوستی
- طبیعت دوستی
- خودشناسی
انیمه پونیو در میان انیمه های هایائو میازاکی بسیار ظریف و روان این موضوعات را به بحث میگذارد و در اصل مخاطبینش والدین کودکان میباشند. در عین حال دست به پخش پیام های قدیمی و مهمی از جمله اهمیت مهربانی کردن به یکدیگر زده است که نه کلیشه ای، بلکه کلاسیک اند.
8 سرویس تحویل کیکی

این انیمه از همه نظر جذب کننده میباشد؛ چرا که نگاهی مبتکرانه به شخصیت “جادوگر” میباشد که از زمان بخشش شخصیتی پر نفوذ در دنیای انیمه بوده است. همین طور شخصیت مکملی دارد که باعث میشود شخصیت مکمل های دیزنی سیاهی لشکر به نظر بیایند.
در واقع، مقایسه کردن این انیمه از انیمه های هایائو میازاکی با فهرست انیمیشن های دیزنی راهی عالی برای نشان دادن بهتر بودن استودیو Ghibli نسبت به دیزنی میباشد. دختر جوان باهوشی که چشم هایش پر از شگفتی و سوال بوده که به راحتی از هر کدام از شخصیت های اصلی مذکر دیزنی که در دهه 90 همزمان با این شخصیت در دست ساخت بوده اند، میگذرد. کیکی داستانی شادی بخش است که مخاطبین جوان پسر و دختر را در سراسر دنیا به خود جلب کرده است.
7 همسایه ام توتورو

واضح است که انیمه های هایائو میازاکی همیشه در دل خود پیامی برای منتقل کردن دارند که به خوبی در روند داستان جای داده شده است؛ به شکلی که حتی گاهی ممکن است بدون اینکه فرد متوجه پیام انیمه شده باشد، ضمیر ناخودآگاهش آن پیام را با دل و جان پذیرفته باشد.
انیمه همسایه ام توتورو با تصویر سازی زیبنده ای که داشت، به ویژه خود توتورو، و صداگذاری دلنشینش تا سالیان سال در ذهن طرفداران باقی خواهد ماند و رقص کنان آنان را در طی مسیر زندگی شان با پیام های جذابی که دارد، حمایت خواهد کرد.
6 نائوشیکا از دره باد

دنیایی که باعث میشود بیننده با دهانی باز از زیبایی داستانی ماجراجویانه در دنیایی مرموز و جادویی لذت ببرد و با فراموش کردن قوانین دنیای واقعی برای مدتی مطمئن نباشد که کدام یکی از دو دنیا واقعی و کدام ساخته دست فردی است که در حرفه خود نظیر ندارد. همچنین زندگی پر از تنهایی نائوشیکا قوی و مقاوم در دنیایی که رنگ آمیزی اش با تمرکز روی رنگ های مدادی و ترکیبات طبیعی با رنگ آمیزی انیمه های هایائو میازاکی اندکی متفاوت است، باعث دو چندان شدن جذابیت این انیمه میشود.
حتی در به تصویر کشیدن خانه ها و محیط اطراف شخصیت ها یک نوع عجیب از یکی بودن با طبیعت به چشم میآید. این روش زیبا و منحصر به فرد در یکی دیگر از ساخته های هایائو میازاکی با نام شاهزاده مونونوکه نیز دیده میشود که البته به این معنا نیست که هر کدام از این دو انیمه به تنهایی و به خودی خود اثر هنری فوقالعاده ای نیستند.
5 قلعه متحرک هول

این انیمه از ابتدا تا انتها سرتاسر شور و شعف است. نه تنها احساسی که به بیننده میدهد، لحنی که دارد و شیوه به تصویر کشیده شدنش با بهترین انیمه های هایائو میازاکی برابری میکند بلکه رمانی که انیمه از آن اقتباس شده است نیز بیش از تصور میتواند برای خوانندگانش لذت بخش باشد. صدا گذاری انگلیسی اش که شامل نخبگانی از جمله کریستین بیل و بیلی کریستال میشود نیز از بهترین صداگذاری کارنامه هایائو میازاکی میباشد.
احتمالا قلعه متحرک هول تنها اثر استودیو Ghibli میباشد که چنین وسعتی از دسته های مخاطبین را به خود اختصاص داده است؛ به شکلی که آقایان و بانوان بین سنین 5 تا 95 میتوانند به یک اندازه از این شخصیت های دلپذیر و ماجراجویی های عجیب و قریبشان لذت برده و سرگرم شوند.
با طراحی اختصاصی ای که قلعه متحرک هول و خود شخصیت هول دارند، این انیمه مانند کتاب درسی درباره ترکیب CGI با طرح های انیمه دستی میباشد که باعث منحصر به فرد بودنش در بسیاری از زمینه ها شده است.
4 لاپوتا: قلعه ای در آسمان

این انیمه پر خرج که اولین پروژه از انیمه های هایائو میازاکی در استودیو Ghibli بود، با قدرت و جذبه کم نظیری داستان ماجراجویی ای را روایت میکند که بینندگان را تحت تاثیر قرار داده و به صحنه هایی پر از اکتشافات و لحظات غیر قابل تصور ختم میشود. داستانی که تا حدی سیاسی بوده و سعی دارند به بینندگان بفهماند که افراد کوچک و از دید خود کم اهمیت نیز میتوانند باعث اتفاقات بزرگی شوند.
استودیو Ghibli در کل، در زمینه متداول نگه داشتن شیوه خاص و منحصر به مفرد انیمه سازی اش در طی دهه ها به صورت بی نظیری عمل کرده است اما با وارد شدن به دوره علم و تکنولوژی صنعت انیمه سازی، انیمه های جدید دیگر نمیتوانند فضا و حس و حال انیمه های دستی دهه 80 را منتقل کنند. لاپوتا اوج این دسته از انیمه ها بود که از ابتدا تا انتها سراسر پر از صحنه های جذاب و دلنشین بود.
3 باد بر میخیزد

در هنگام ساخت این انیمه میازاکی کاملا غیر قابل انتظار از منطقه ای که در آن تخصص داشت، دور شده و از سمت دنیای فانتزی به سوی داستانی رفت که لحظه های تاریکی از تاریخ ژاپن را روایت میکرد که بی شک تصمیمی بزرگ و ریسکی بود که جواب داد.
شخصیت اصلی این انیمه مرد جوان به طور کل فریبنده ای است که به شدت عاشق کارش است. محیطی با لباس ها، موتور ها، و پشت صحنه های زمان جنگ که کاملا بیننده را محو خود کرده و هاله تاریک و محزون را به زیبایی هر چه بیشتر با زمینه آبی روشن ترکیب کرده است.
2 شهر اشباح

و برنده جایزه اسکار در میان انیمه های هایائو میازاکی که از نظر خیلی ها اگر یک درصد برترین انیمه مورد علاقه شان نباشد، به هزار و یک دلیل برترین اثر استودیو Ghibli است. وقتی حرف طراحی، زیبایی شناسی و انیمیشن سازی میشود، انیمه شهر اشباح یک سر و گردن از بقیه آثار هایائو میازاکی بالا تر است. هر نقطه ای انیمه به زیبایی هر چه تمام تر طراحی شده و برای هر شخصیت به قدری به جزئیات پرداخته شده است که انگار تمام شخصیت ها نقش های محوری دارند. تخیل قوی ای که پشت برخی از موجودات فانتزی این دنیا که شاهد آن هستیم، وجود دارد، به قدری بلند پروازانه است که همگان را بهت زده میکند.
اوج انیمیشن سازی و کمال دیزنی را میتوان در انیمیشن آلیس در سرزمین عجایب دید که بی شک از بهترین ساخته های قدیمی دیزنی میباشد که بدون هیچ گونه دست بردی هنوز که هنوز است مخاطبین جدید کسب میکند. انیمه شهر اشباح برای استودیو Ghibli همین نقش را دارد بلکه حتی نسبت به انیمیشن آلیس در سرزمین عجایب به کمال انیمیشن سازی نزدیک تر است.
1 شاهزاده مونونوکه

یکی دیگر از پر طرفدار ترین انیمه های هایائو میازاکی بی شک انیمه شاهزاده مونونوکه میباشد که اولین تلاش میازاکی برای ساخت انیمه ای با ماهیت درون گرا بوده و صرفا تنها برای مخاطبین بزرگ سال ساخته شده است. محتوای بشر در برابر طبیعت موجود در این انیمه بار ها در پرده های سینمایی پخش شده است اما هرگز به این زیبایی و ظرافت به تصویر کشیده نشده بود. جنگ درونی و طراحی ترسناک موجودات این انیمه را به تجربه ای قابل توجه و متفاوت برای بینندگان تبدیل میکند؛ به شکلی که حتی بعد از ده بار نگاه کردن این انیمه باز هم بار یازدهم به چیزی جدید پی برده و از اول تا آخر انیمه در بهت و حیرت به سر میبرید.
پیام های موجود در فیلم نیست پیام های کلاسیک مهم و واضحی درباره رژیم سرمایه داری، آلودگی، گرمای جهانی و صنعت گرایی هستند که به زیبایی در روند داستانی انیمه جای داده شده و با چنان شدتی بیان میشوند که به هیچ عنوان قابل چشم پوشی و نادیده گرفته شدن نیستند.
شاهزاده مونونوکه، با جایگاه مهمی که میان آثار هنری دارد، هیچ اثری همانندی در دنیای انیمیشن سازی نداشته و قطعه سینمایی بسیاری مهمی است که در تاریخ به عنوان بهترین اثر هایائو میازاکی از آن یاد خواهد شد.
طرفداران در انتظار آخرین انیمه از انیمه های هایائو میازاکی
هایائو میازاکی به طور رسمی اعلام که که قصد دارد با در آمدن از بازنشستگی، آخرین انیمه کارنامه خود را با اقتباس از کتابی با نام “چگونه زندگی می کنی؟” ساخته و احتمالا با همین نام منتشر کند.